De zomer vordert en ondertussen gaan we weer over tot de orde van de dag. Na een hete en droge zomerperiode zijn we op dit moment beland in een meer gematigd zomers temperatuurtje. Alle voortekenen in het vroege voorjaar wezen op een succesvol broedseizoen voor steen- en kerkuil. Beiden voldeden aan de verwachtingen en broedden dit jaar volop. Op menig erf scharrelen nu nog jonggeboren steenuilen rond, op zoek naar een eigen territorium. De populatie kerkuilen heeft zich dit jaar wonderwel herstelt ten opzichte van vorig jaar, toen een gebrek aan muizen oorzaak was aan het verlies van veel broedparen. Ook hier niet alleen een stijgend aantal broedparen, maar ook veel uilskuikens die binnenkort uitvliegen op zoek naar een eigen stekje. De komende maanden staan in het teken van het zoeken naar nieuwe geschikte erven voor de steen- en kerkuil, in de hoop de nieuw geboren uilskuikens te kunnen behouden voor onze gemeente. Hopelijk zoeken de nieuwe uilen die erven op, die onlangs meer natuurvriendelijk zijn ingericht of in het najaar worden ingericht.
Ontwikkelingen steenuilen
Aan de hand van de voorlopige cijfers bleek ook dit jaar weer dat het aantal succesvolle broedparen ten opzichte van de voorgaande jaren was gestegen. Terwijl in 2018 in totaal 82 broedparen werden geregistreerd, waren dat er dit jaar 92. Deze 92 broedparen brachten samen 255 uilskuikens voort, waarvan er uiteindelijk 212 werden geringd door onze ringgroep.Het aantal mislukte broedsels (7) daalde dit jaar significant ten opzichte van 2018 toen er 22 broedsels mislukten. De afname van het aantal mislukte broedsels dit jaar was mogelijk het gevolg, dat er rijkelijk voedsel aanwezig was voor de steenuilen en we (gelukkig) slechts in enkele gevallen werden geconfronteerd met marterpredatie. Ook de marter kon zich dit jaar kennelijk tegoed doen aan een rijkelijk gevulde dis.
Ontwikkelingen bij de kerkuil
Nadat in 2018 de populatie kerkuilen schrikbarend was gedaald van 28 broedparen in 2017 naar 17 in 2018, bleek in 2019 een herstel van de populatie. Dit jaar werden wederom 28 broedparen geteld, die uiteindelijk 113 uilskuikens voortbrachten. Opvallend was de vroege start van het broedseizoen. Al in april werden de eerste broedsels gesignaleerd.Wel werden we dit jaar geconfronteerd met een relatief groot aantal mislukte broedsels. Aanvankelijk als succesvolle beoordeelde broedsels, met zelfs tot zeven eieren, mislukten op mysterieuze wijze. Ook werd in enkele gevallen een verrassend leeftijdsverschil in broedsels tussen de nieuw geboren uilskuikens geconstateerd.
Kerkuilen leggen veelal om de andere dag tot soms zelfs zeven of meer eieren, afhankelijk van de natuurlijke omstandigheden. Hierin speelt het aanbod van voldoende muizen een belangrijke rol. Echter werd in een nestkast in Hengevelde in één broedsel van vijf jongen een onderling leeftijdsverschil van circa 30 dagen gemeten tussen het oudste en daarop volgende uilskuiken. Ook in de daarop volgende broertjes en zusjes werden onderlinge leeftijdsverschillen van tot 10 dagen geconstateerd. Uiteraard gaan we op zoek naar de oorzaken, door onze bevindingen te vergelijken met regionale en landelijke ontwikkelingen en verklaringen van de verschillende specialisten. Een verheugende bijkomstigheid waren uiteindelijk enkele broedsels in onlangs nieuw geplaatste nestkasten. Deze werden geplaatst op basis van het nieuwe Beschermingsplan voor de Kerkuil.
2e broedsels
Het is bekend dat kerkuilen in ideale omstandigheden meermalen per jaar broeden. Regionaal zijn al meerdere 2e broedsels gemeld en landelijk is een paartje zelfs al bezig met een derde broedsel. Kasthouders van kerkuilenkasten weten over het algemeen wel wat zich in hun nestkast afspeelt. Indien er een indicatie is van een 2e broedsel wordt verzocht dit te melden via secretariaat@hofvogels.nl, zodat ook deze broedsels kunnen worden meegenomen in de tellingen. .
Tweede nestkast op het erf
Dit jaar opteerden meerdere kasthouders voor een tweede of zelfs derde nestkast voor de steenuil op hun erf. Meerdere nestkasten op één erf wordt als overbodig gezien om één of meerdere broedparen op een dergelijk erf te krijgen. Veelal gaat het hier om erven waar al meerdere jaren tevergeefs één of meer nestkasten hangen. Daarnaast spelen ook kostenoverwegingen een rol.. Steenuilen kiezen erven als territorium, indien het erf voldoet aan voorwaarden van voldoende voedsel en veilige broed- en schuilplaatsen. Het groen investeringen op dergelijke erven wordt als meer effectief gezien om de steenuil als blijvende gast op het erf te kunnen verwelkomen. Vrijwilligers van de Stichting Hofvogels kunnen erfbewoners aan de hand van een ervenscan adviseren over mogelijk te nemen stappen om hun erf meer uilvriendelijk in te gaan richten. Geïnteresseerde erfbewoners kunnen hun wens kenbaar maken via secretariaat@hofvogels.nl.
