Door de overlast van de brandharen van eikenprocessierupsen worden de rupsen veel bestreden. Zoals het wegzuigen met grote stofzuigers en helaas soms ook met bestrijdingsmiddelen. Maar gelukkig ook op natuurlijke manieren. De bekendste is het ophangen van nestkastjes voor mezen. Vooral pimpelmezen eten graag de rupsen en broeden vroeg, als de rupsen nog klein zijn. Ze kunnen in die periode duizenden rupsen verorberen. De brandharen van de rupsen zijn geen probleem, die vegen ze er af. Er zijn veel meer natuurlijke vijanden on de eikenprocessierups te bestrijden. Een ‘bonte berm’ helpt al omdat daar insecten leven die ook van de rupsen leven. 

Een andere goede vijand zijn waarschijnlijk de vleermuizen. Ze eten geen rupsen maar wel de volwassen vlinders. Daarmee voorkomen ze dat deze volwassen vlinders zich voortplanten. Hoewel er nog onderzoek wordt gedaan naar het aandeel eikenprocessierupsvlinders in het dieet van vleermuizen, is het aannemelijk dat ze bij meerdere soorten op het menu staan. Meer zuidelijk in Europa is bekend dat diverse vleermuissoorten de vlinder van de verwante dennenprocessierups op het menu hebben staan. De dennenprocessierups schuift overigens ook steeds meer op naar Nederland en deze hebben nog meer brandharen dan de eikenprocessierups.

Een probleem is echter dat de eikenprocessierupsen de vleermuiskasten ook gebruiken; in plaats van onder een tak maken ze hun nest aan de onderzijde, de vliegopening, van de vleermuizenkast. Die is dan niet meer bruikbaar, want vleermuizen hebben wel last van de brandharen. Daarom een aantal tips voor de inzet van vleermuiskasten bij de strijd tegen de rupsen.

 

  • Kies vleermuiskasten die geschikt zijn voor soorten die grote en middelgrote nachtvlinders op hun menu hebben staan, zoals grootoorvleermuizen en rosse vleermuizen.
  • Kies vooral ook kwalitatief goede vleermuiskasten, die lang mee kunnen gaan. We zien in de praktijk vaak erg kleine en goedkope vleermuiskasten die helemaal niet zo geschikt zijn voor vleermuizen. Veel beter bruikbare vleermuiskasten zijn onder andere te koop bij Veldshop, Vivara Pro, Waveka en Faunus Nature Creations.
  • Hang de vleermuiskasten niet aan door eikenprocessierups aangetaste eiken, maar aan andere boomsoorten en gebouwen in de directe omgeving. Plaats de kasten op tenminste 4,5 meter hoogte en zorg voor een vrije uitvliegruimte.

Zijn er in of nabij een aangetaste eikenlaan of eikenperceel geen andere bomen of gebouwen aanwezig, dan is het ook mogelijk om vleermuiskasten op palen te plaatsen. Let er dan wel op dat deze paalkasten op een schaduwrijke plek staan, eigenlijk moeten vleermuiskasten nooit in de zon komen. Een uur zon op de kast kan het al veel te warm maken voor de vleermuizen. Het is natuurlijk ook leuk om te weten of er vleermuizen in de kast wonen. Dat controleer je het gemakkelijkst met vleermuiskasten waarbij je vanaf de grond in de kast kunt kijken, zodat je de vleermuizen niet verstoort. De beste periode voor deze controles is de periode april tot en met september.