Sinds jaar en dag investeert de Stichting Hofvogels in het behoud van de kerkuil en steenuil in de gemeente Hof van Twente. Beide kwetsbare soorten zijn in de tussentijd het gezicht geworden van de inzet van de Stichting om de biodiversiteit op erven en in het aangrenzende landschap op een hoger niveau te brengen. Beide soorten staan hoog in de voedselketen, zodat de onderkant van deze keten in orde dient te zijn om de beide uilensoorten perspectief te bieden op een gezond en voedzaam leven. Kern van de aanpak van de Stichting bestaat dan ook uit het creëren van zogenaamde natuurerven. Erven worden in samenspraak met de erfbewoner meer natuurvriendelijk ingericht met streekeigen beplanting. Op deze wijze worden meer ideale leefomgevingen gecreëerd voor allerhande bedreigde en in nood verkerende plant- en diersoorten, waaronder de kerkuil en steenuil.  

Het succes van de aanpak wordt onder andere gemeten aan de hand van het jaarlijks meten van ontwikkelingen van de populatie en de geboorte van het aantal kuikens per nest van beide uilensoorten. Beiden zijn sterk afhankelijk van het voedselaanbod. Het voedselpatroon van de kerkuil is bekend. Hij voedt zich hoofdzakelijk met muizen en ratten en soms met een vogel of een kikker. Landelijke waarnemingen hebben onder andere aangetoond dat er meer dan 600 muizen op het menu stonden van een kerkuilengezin, wat de noodzaak van een voldoende aanbod aangeeft.  Een gebrek aan muizen leidt er meermaals toe dat de kerkuil het broeden uitstelt of zelfs onderbreek. Dit leidt soms tot onderlinge grote leeftijdsverschillen bij broedgevallen, waarbij de jongst geboren kuikens veelal het loodje leggen. In andere gevallen kunnen paartjes bij voldoende aanbod meerdere broedsels per jaar voortbrengen.

De veldmuis is één van de voornaamste prooidieren voor de kerkuil. Deze komen talrijk voor in korte, ruige vegetatie in slootkanten, bermen en dijken die niet te nat en niet te droog zijn. Het is bekend dat ze op de hoge zandgronden, zoals in de Hof van Twente, minder voorkomen dan op klei- en veengronden. Dit verklaart soms de grote regionale verschillende die jaarlijks optreden bij het aantal broedgevallen en het aantal kuikens dat per nest wordt geboren.

 

 

 

 

 

Om de kerkuil in zijn levensonderhoud ondersteunen is de zorg voor een voldoende voedselaanbod dan ook noodzakelijk, dat onder ander kan worden verkregen door het waar mogelijk creëren van zogenaamde ruigtehoekjes, de aanplant van heggen, hagen, houtwallen en singels en dergelijke als ideale broed- en verblijfplaatsen voor de veldmuis. Het effect van een ideale leefomgeving wordt duidelijk aan de hand van een jaarlijks succesvol broedend uilenpaar in Markelo. Camerabeelden leverde hier niet alleen een mooi beeld op van kerkuilenkuikens die op het punt staan uit te vliegen, maar ook de snelheid waarmee de muizen worden aangevlogen en verorberd. Niet alleen leerzaam maar ook de bevestiging dat willen we de kerkuil voor ons landschap behouden, investeringen in hun jachtgebied noodzakelijk zijn.