Niet alleen in de vrije natuur, maar ook tijdens een controle van uilenkasten kunnen controleurs worden geconfronteerd met ‘teken’. Een irritant en niet ongevaarlijk beestje, dat een belangrijke rol speelt bij de ziekte van Lyme. Wereldwijd zijn er ongeveer 820 soorten teken geïdentificeerd. Hiervan zijn er 100 soorten in staat om pathogenen zoals bacteriën, virussen en protozoa, en sommige ook giffen, over te brengen op mensen. Enige alertheid bij kastcontroles is dan ook op zijn plaats, immers kan de beet van een teek een hoop ellende veroorzaken. Een teek die in de huid vastzit, moet dan ook zo snel mogelijk en op de goede manier worden verwijderd om de risico’s op Lyme te vermijden.
Teken bevinden zich in bossen en duinen maar ook vaak in tuinen. Ze gedijen in een vochtige omgeving en leven gewoonlijk in de nabijheid van potentiële gastheren. Teken klimmen in grassen, struiken en kreupelhout en wachten tot een gastheer vlak langs komt en grijpen zich daaraan vast. Een teek blijft gewoonlijk lager dan een meter boven de grond en kan niet springen of vliegen. Dat een teek zich uit een boom laat vallen als een gastheer langskomt, is waarschijnlijk een misvatting. De meeste teken voeden zich bij voorkeur niet op mensen, maar op herten, muizen, eekhoorns, en vogels. Maar als een mens toevallig op het juiste moment langskomt, kan deze ook worden gezien als een geschikte gastheer. De teek kan via de benen van een persoon omhoog klimmen en nestelt zich bij voorkeur in huidplooien, maar ook wel gewoon op een been of arm.
De teek zuigt bloed met een speciale steeksnuit. Dit is een van weerhaken voorzien steekapparaat, dat de teek in de huid brengt en waarmee hij zich verankert. In het speeksel van de teek zit zowel een verdovende stof als een stof die de bloedstolling tegengaat. Hierdoor wordt de tekenbeet niet gevoeld, en kan de teek zich onmerkbaar ergens neerzetten. Een teek kan enige dagen tot wel een week lang op dezelfde gastheer blijven zitten. Uit onderzoek bleek dat gemiddeld 23,6% van de onderzochte teken geïnfecteerd te zijn met Borrelia burgdorferi. Een volwassen vrouwtjes teek die ziekteverwekkers bij zich draagt kan deze aan een deel van de eitjes doorgeven. De eitjes en de larven kunnen dus al geïnfecteerd zijn. Maar de meeste teken raken geïnfecteerd door zich te voeden met geïnfecteerd bloed van een gastheer. Vooral de nimfen, die al een keer bloed hebben gezogen en dus een grotere kans hebben geïnfecteerd te zijn, vormen een groot risico voor mensen. Daar ze kleiner zijn dan de volwassen teken, worden ze makkelijker over het hoofd gezien. Hoe langer een geïnfecteerde teek vastzit, hoe groter de kans op een infectie. Een teek moet daarom snel, maar wel secuur, worden verwijderd.
Aanbevolen methode om teken te verwijderen
Een teek kan waarschijnlijk het beste worden verwijderd met een pincet met dunne uiteinden, of met een speciale teken- verwijderaar (bijv. tekentang/tekenpincet) van goede kwaliteit. Niet elke teken -verwijderaar werkt even goed, vooral kleine teken en volgezogen teken zijn vaak lastig te verwijderen. In alle gevallen moet de teek zo dicht mogelijk op de huid worden vastgepakt bij de kop van de teek, waarbij er niet in het achterlichaam van de teek mag worden geknepen. Er mag ook niet aan het achterlichaam worden getrokken, want dan kan de teek in tweeën scheuren.
Tips.
Meer over de teek en tips om een beet te voorkomen wordt verwezen naar een artikel van Roeselien Raimond gepubliceerd op de site van Natuurfotografie.
http://natuurfotografie.nl/8-tips-om-de-kans-op-een-tekenbeet-te-minimaliseren/
